Türkiye'de yetenek yönetimi, ölçme ve değerlendirme, çalışan bağlılığı ve deneyimi, ücret araştırmaları, mobil işgücü (expat) yönetimi danışmanlığı, yan haklar ve esnek yan haklar danışmanlığı, bireysel emeklilik planları ve aktüeryal değerleme konularında insan kaynakları yönetim danışmanlığı hizmetleri sunan Mercer, ‘2021 Ücret ve Yan Haklar Araştırması’nın sonuçlarını paylaştı. Toplam 906 firmanın katıldığı araştırmanın sonuçlarına göre 2022 yılı için ücret artış beklentisi ortalama yüzde 25 olarak planlanıyor. Evden çalışanlar için farklı bir ücret politikası uygulamayı düşünen şirketlerin oranı ise yüzde 3 iken, şirketlerin yüzde 97’si böyle bir uygulama yapmayı düşünmüyor.
Türkiye’den hızlı tüketim ürünleri, otomotiv, perakende, bankacılık, dayanıklı ürünler, enerji, teknoloji, ilaç ve sağlık, üretim, lojistik, sigorta gibi farklı sektörlerden firmaların katılımıyla gerçekleşen araştırmanın sonuçlarına göre firmaların 2021 yılı sonunda gerçekleşmesini beklediği enflasyon oranı ise yüzde 28.
Araştırmada ödeme gücü en yüksek sektörler, teknoloji, kimya ve ilaç ve sağlık sektörleri olarak ön plana çıkarken perakende, sigorta ve lojistik sektörleri Türkiye ortalamasının altında kaldı. Yüzde 15 ile veri bilimi, yüzde 14 bilgi teknolojileri ve yüzde 7 ile proje yönetimi uzman rolleri ortalamanın üstünde konumlanan pozisyonlar olarak ön plana çıkıyor.
Bazı şirketler ara dönemde ücret artışı gerçekleştirdi
Mercer’ın gerçekleştirdiği Kasım 2021 Ara Ücret Artışı Anketi’ne göre koronavirüs pandemisi ve yaşanan ekonomik dalgalanmalar sebebiyle şirketlerin yüzde 27’si çalışanlarına ara dönem ücret artışı gerçekleştirirken, yüzde 12’si de Aralık ayında ek ücret artışı planlıyor. Ara dönem ücret artışı planlamayan şirketlerin oranı ise yüzde 61 olarak gözlemlendi. Şirketlerin yüzde 70’i 2021 yılı için belirlenen ücret artışının dışında ek ücret artışı yaptığı görülüyor. 2021 gerçekleşen ek ücret artışı oranı ortalama yüzde 10 iken, en fazla ek ücret artışına sahip sektör ise ‘lojistik’ oldu. Aynı çalışmada, şirketlerin dijital ve IT rolleri için 2022 ücret artış politikalarını ortalama yüzde 10 daha yukarıda konumlandırdığı görülüyor.
Araştırmanın sonuçlarına göre, şirketlerin yüzde 27,6’sı 2022 yılında çalışan sayısında artışa gitmeyi düşünüyor. Şirketlerin yüzde 2,9’u ise çalışan sayısını azaltmayı planlıyor.
‘İstifa dalgası’ devam edecek
Pandemi sonrası dönemde ofise dönüşlerle birlikte işten ayrılma oranlarında anormal düzeyde artış gerçekleşti. 2021 Ücret ve Yan Haklar Araştırması’nın global sonuçlarına göre, şirketlerin yüzde 69’u 2021 yılının ilk yarısında turnover oranlarının arttığını belirtiyor. Aynı araştırmada önümüzdeki bir yıl içerisinde global işgücünün yüzde 40’ından fazlası işinden ayrılmayı düşünüyor. Şirketlerde gönüllü işten ayrılma oranlarının mevcuttan daha yüksek olduğu ve gelecekte de artışın hızla devam edeceği öngörülüyor. Gönüllü işten ayrılma oranları, orta seviye profesyonelde ve yöneticilerde yüzde 35, giriş seviyesi ve yeni mezunlarda ise yüzde 31 olarak gerçekleşiyor. İşten ayrılmaların yüzde 55’inde ücret memnuniyetsizliği, yüzde 52’sinde sınırlı kariyer gelişim imkanı, yüzde 26’sında tükenmişlik sendromu ve iş/yaşam dengesi, yüzde 26’sında sektörel krizler ve yüzde 22’sinde emeklilik sebepleri rol oynuyor. Türkiye’de ise birçok kariyer grubunda (üst yönetim, uzman, yönetsel, destek vb) 2021 yılında gönüllü işten ayrılma oranının son dört yılın en yüksek seviyesine çıktığını görüyoruz.
2021 yılında yan haklar kesintiye uğramadı
2021 yılında uzaktan çalışmada uygulanan yan haklar ve ek ödenekler (internet desteği, ergonomi paketi, ilave yemek çeki ödemeleri gibi) korunur ve yaygınlaşırken, mevcut sunulan yan hakları koruma politikası ve yol yardımı, şirket aracı gibi yan hak uygulamalarında da kesinti yapılmadı. Sektör bazlı farklılaşmakla birlikte firmalarda uzaktan çalışma uygulamaları belirli bir netlik kazanmışken, üretim sektöründe de uzaktan çalışma uygulamalarının yaygınlaştığı gözlemlendi. Farklı sektörlerdeki şirketlerin 2022 yılı için uzaktan veya hibrit çalışma kapsamındaki çalışanlara tek seferlik uzaktan çalışma ödeneği sunduğu görülmektedir.
Şadiye Azışık Kılcıgil: “Kur dalgalanmaları ve yüksek enflasyon, ücret artışı beklentilerini yükseltti”
Mercer’ın gerçekleştirdiği ‘2021 Ücret ve Yan Haklar Araştırması’nın firmalar için piyasada konumlarını kontrol edebilme, bu doğrultuda ücretlendirme ve yan haklar politikalarını gözden geçirme, personel maliyetlerini etkin yönetme; sektörel bazda karşılaştırmalar yapabilme adına objektif veriler sağlayan ve karar alma süreçlerinde onları destekleyen önemli bir araç olduğuna dikkat çeken Mercer Türkiye Kariyer Bölümü Ülke Lideri Şadiye Azışık Kılcıgil, “Bu zamana kadar Mercer’ın Türkiye’de gerçekleştirdiği en geniş katılımlı ücret ve yan haklar araştırmasını gerçekleştirdik. Piyasanın bu ilgisinin birçok açıdan oluşan belirsizliklere karşı bilgiye artarak duyulan ihtiyacı gösterdiğini söyleyebiliriz. Türkiye’de 2018 yılında başlayan ve özellikle pandemi sonrasında yaşanan ekonomik dalgalanmalarla birlikte bu yıl daha fazla gördüğümüz kur dalgalanmaları ve yüksek enflasyon, çalışan tarafında ücret artış beklentilerini de yükseltti. 2022 yılında şirketlerin çalışanlarına yapması beklenen ücret oranı da yüzde 25 olarak tespit edildi. 2021 yılında ücret ve yan haklar uygulamaları ise, hayatımıza giren yeni çalışma modelleriyle kendine özgü yeni dinamikler kazandı. Yeni çalışma modelleriyle birlikte artan enflasyon, kurdaki dalgalanmalar ve dijital rollerin genel uygulamadan ayrışan dinamikleri piyasaya yeni uygulamalar kazandırarak yeniliği veriler ile yakından takip etmenin önemini artırdı” dedi.
SEKTÖR | 2022 BEKLENEN ÜCRET ARTIŞI |
BANKACILIK | 22 |
TÜKETİCİ ÜRÜNLERİ | 24 |
ENERJİ | 25 |
TEKNOLOJİ | 25 |
İLAÇ & SAĞLIK | 21 |
ÜRETİM | 23 |
ÜRETİM DIŞI | 23 |
OTOMOTİV / OTOMOTİV YAN SANAYİ | 25 – 30 |
LOJİSTİK | 24 |
SİGORTA | 21 |
KİMYASALLAR | 23 |
PERAKENDE | 25 |
HİZMET | 24 |
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı