İzmir Büyükşehir Belediyesi, Lozan Antlaşması’nın 100. yılında Ataol Behramoğlu’nun “Lozan” adlı eserini sahneye taşıdı. Lozan zaferine giden tarihi yolu anlatan oyun izleyenlerin hafızalarını tazeledi. Oyunun prömiyerinde konuşan Başkan Tunç Soyer, “Biz, İzmir olarak 24 Temmuz’u sonsuza kadar bayram olarak kutlamaya devam edeceğiz. 24 Temmuz, bir gün mutlaka Türkiye’de de yine milli bayram olarak kutlanacak” dedi.
Lozan Antlaşması’nın 100. yılını bilim, kültür ve sanat etkinlikleriyle ölümsüzleştiren İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin prodüksiyonuyla yeniden tiyatro sahnesine dönen “Lozan” oyunu, Konak Sahne Tozu Tiyatrosu Haldun Dormen Sahnesi’nde dünya prömiyerini yaptı. Şair ve yazar Ataol Behramoğlu’nun kaleme aldığı, müziklerini Timur Selçuk’un yaptığı oyunun yönetmenliğini Haluk Işık üstlendi.
Lozan prömiyerine İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, Lozan oyununun yazarı ve şair Ataol Behramoğlu, ilçe belediye başkanları, sanatçılar, siyasi parti temsilcileri, akademisyenler, büyükelçi ve konsoloslar, sivil toplum temsilcileri ve çok sayıda yurttaş katıldı.
“Bir gün mutlaka milli bayram olarak kutlanacak”
İki perdelik oyunun ardından sahneye gelen Başkan Tunç Soyer, oyuncuları ve tüm ekibi tebrik etti. Başkan Soyer, “100 yıl dile kolay. 100 yıl öncesinde Türkiye’nin tapu senedinin alındığı bir antlaşma. Bir barış, bir bağımsızlık senedi. Sınırlarımızın güvencesinin sembolü. Lozan Meydanı’nda Mustafa Kemal Atatürk ve İsmet İnönü’nün heykellerine çelenk bıraktık. Ondan sonra İsmet İnönü Sanat Merkezi’nde olağanüstü doyurucu bir panel izledik. Sonra bir konser vardı, şimdi buradayız. 1950’ye kadar Lozan hep bayram olarak kutlanmış. 1950’den sonra maalesef siyasete alet edilmiş ve bu büyük zafer unutturulmaya çalışılmış. Biz, İzmir olarak 24 Temmuz’u sonsuza kadar bayram olarak kutlamaya devam edeceğiz. Ve içimizde hep şu umut olacak: Bir gün mutlaka Türkiye’de de yine milli bayram olarak kutlanacak” şeklinde konuştu.
“Her şeyi tartışabiliriz ama…”
Lozan oyununun yazarı Ataol Behramoğlu, “Ben Lozan’a çok çalıştım. İlk versiyonunu Antalya Devlet Tiyatrosu sahnelemişti. Belgesel yönü ağır basıyordu. İkinci versiyonuna geçen yaz özellikle çalıştım ve belgeseli azaltmaya gayret ettim. Ben izlerken de olayı hep düşündüm. O dönemin meclis tutanaklarını tek tek okudum. Esasında olmayan hiçbir şey burada yok. Çözümlemesi çok zor. Ama benim için son cümle çok önemli. Her şeyi tartışabiliriz; ama nice acılar pahasına bize armağan edilen bir vatanda olduğumuzu unutmadan. İşte bunu alkışlayalım. Bu işin şakası yok, Lozan kurtlar sofrası gibi. Türkiye yorgun ve acılı. Karşısında kurtlar var. Bu imajı verebildiysek başardık demektir. Sevgili Tunç kardeşimi yürekten kucaklıyorum” ifadelerini kullandı.
“42 yıllık mesleğimin en heyecanlı işi”
Oyunun yönetmeni Haluk Işık ise “Kuşkusuz çok heyecanlıyım. Bunun birçok nedeni var. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer’in yol açtığı bir proje bu. Meslekte 42. yılımı yaşıyorum. Bu meslek çok onurlar yaşattı. Ama bu iş kadar heyecanlandığım, coşkuyla çalıştığım, çok çalıştığım bir iş olmadı. Sorumluluk çok büyüktü. İsmet İnönü, Gazi Mustafa Kemal Atatürk gibi insanların verdiği olağanüstü bir savaşın sonunda en azından ben buradayım diyebildik. Hayata, geleceğe, ülkeme, bizi biz yapan herkese ve Mustafa Kemal Atatürk’e, İsmet İnönü’ye teşekkür ederim” şeklinde konuştu.
Lozan 9 kez daha perde açacak
Osmanlı İmparatorluğu’ndan Kurtuluş Savaşı ve Lozan Antlaşması’na uzanan tarihsel sürecini anlatan Lozan, iki perdelik müzikal oyun olarak izleyenlerin karşısına çıktı. Prömiyerin ardından oyun İzmir’deki çeşitli salonlarda Temmuz ve Ağustos aylarında ücretsiz olarak 9 kez daha sahnelenecek.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
